Một trong những đặc sản của Hạ Long được nhiều du khách biết đến và không thể bỏ qua đó là chả mực Hạ Long. Những người bán chả mực ở Hạ Long nói rằng, mực thì biển nào cũng có nhưng để làm chả mực ngon thì nhất định phải là mực tươi, mới được đánh bắt trong khu vực biển của Hạ Long, thịt mới thơm và dậy mùi. Người ta giã mực bằng tay để chả vừa dai vừa giòn. Chả mực rất kén lửa, vì vậy khi rán phải giữ lửa đều, không quá to cũng không quá nhỏ. Miếng chả ngon là miếng chả toả mùi thơm nức mũi ngay từ phút đầu được thả vào chảo dầu. Chả được rán cho đến vàng thì vớt ra để ráo dầu. Chả mực ăn ngon nhất khi chấm với nước mắm nguyên chất có rắc hạt tiêu bởi như thế mới cảm nhận hết hương vị của nó. Bên cạnh phố Cây Tháp có quán ăn sáng chuyên bán xôi chả mực và một con ngõ nhỏ gần đó bán bánh cuốn chả mực được rất nhiều du khách, đã được giới thiệu trên báo chí nhiều lần.

Một đặc sản khác của Hạ Long rất hấp dẫn, đó là sam – một loài giáp xác chân đốt có nhiều ở biển Hạ Long. Để bắt được sam biển, ngư dân phải tính con nước và định ngày ra khơi. Sam thường đi theo đôi (một đực, một cái), nên đã tìm thấy sam là bắt được cả hai con một lúc. Từ sam biển, người ta có thể chế biến ra được rất nhiều món ăn khác nhau, như: Tiết canh sam, gỏi sam, chân sam xào chua ngọt, sam xào xả ớt, trứng sam chiên giòn, trứng sam xào lá lốt, sam hấp, sam bao bột rán, sụn sam nướng, sam xào miến…

Khác với sam, ngán – dễ chế biến hơn. Ngán có thể chế biến được nhiều món như: Nướng, hấp, nấu cháo, xào với mì hay rau cải. Với các du khách nam thường khoái khẩu món rượu ngán. Người ta nướng (hoặc luộc sơ qua) ngán lên rồi dầm với rượu trắng. Rượu ngán có màu hồng, mùi thơm rất riêng của biển Hạ Long. Các món từ ngán khá phổ biến tại các nhà hàng, quán ăn tại Hạ Long và các địa phương lân cận.

Đắt đỏ nhất trong các đặc sản của Hạ Long phải kể đến là sá sùng – chỉ có ở đảo Quan Lạn – Minh Châu (Vân Đồn). Sá sùng tươi xào với tỏi tươi là một món ăn dân dã đặc sắc của người dân vùng biển Hạ Long. Sá sùng khô đem rang, khi chín có màu vàng, mùi rất thơm, một hương thơm nồng ngậy đậm đà của biển. Sá sùng rang lên chấm với tương ớt, điểm thêm rau diếp cá, rau thơm và uống với bia đủ sức làm hài lòng cả những du khách nào khó tính. Sá sùng khá hiếm, nên hiện có giá hơi đắt, 1kg sá sùng khô dịp tết vừa qua người ta bán gần 4,5 triệu đồng.

Ngoài ra, còn phải kể đến các đặc sản khác của Hạ Long như hà, cá ba gai và gần đây là sứa. Hà ngon nhất phải kể đến hà ở vùng cửa sông Bạch Đằng. Đặc biệt, giống hà cồn sống ở sông Chanh vừa to, vừa béo. Hà đem nấu canh chua ăn rất ngon và có cả bốn mùa, nhưng thú vị nhất vẫn là được ăn vào những ngày hè nóng bức. Ngoài ra, hà có thể đem tẩm bột rán ăn rất béo…

Do cung vượt cầu, do môi trường sống bị ảnh hưởng nghiêm trọng và do sự khai thác quá nhiều của con người, nhiều loài đặc sản của Hạ Long đang ngày càng khan hiếm, số lượng suy giảm. Tiêu biểu như sam, sá sùng, hà cồn sông Chanh…